Tết Đoan Ngọ, còn được gọi là Tết Giết sâu bọ, diễn ra vào ngày mùng 5 tháng 5 âm lịch hàng năm. Đây không chỉ là một dịp lễ quan trọng trong đời sống tâm linh của người Việt mà còn mang ý nghĩa văn hóa sâu sắc, phản ánh mối quan hệ hài hòa giữa con người với thiên nhiên.
Mâm lễ cúng Tết Đoan Ngọ truyền thống
Mâm lễ cúng đầy đủ và trang nghiêm trong ngày Tết Đoan Ngọ
Ý nghĩa và nguồn gốc của Tết Đoan Ngọ
Theo quan niệm cổ truyền, “Đoan” có nghĩa là khởi đầu, “Ngọ” tượng trưng cho thời điểm giữa trưa – khi khí dương đạt đến đỉnh điểm. Do đó, Tết Đoan Ngọ còn được hiểu là thời khắc bắt đầu giai đoạn khí dương thịnh vượng nhất trong năm.
Ngày này gắn liền với phong tục diệt trừ sâu bọ – những tác nhân gây hại tiềm ẩn trong cơ thể con người, đặc biệt là ở hệ tiêu hóa. Người xưa tin rằng, sáng sớm ngày mùng 5 tháng 5 âm lịch là thời điểm lý tưởng để thực hiện nghi lễ giết sâu bọ bằng các loại thực phẩm như rượu nếp, hoa quả và trứng luộc. Những món ăn này không chỉ giúp thanh lọc cơ thể mà còn mang lại may mắn, bình an cho cả năm.
Không chỉ phổ biến ở Việt Nam, Tết Đoan Ngọ còn là một phần trong văn hóa Á Đông, xuất hiện tại nhiều quốc gia như Trung Quốc, Triều Tiên và Hàn Quốc. Điều này cho thấy sự giao thoa văn hóa và tầm quan trọng của lễ hội này trong đời sống tinh thần của cộng đồng.
Chuẩn bị mâm lễ cúng Tết Đoan Ngọ đầy đủ và ý nghĩa
Để thực hiện nghi lễ cúng Tết Đoan Ngọ đúng cách, mâm lễ cần được chuẩn bị chu đáo với các vật phẩm sau:
- Hương, hoa, vàng mã: Thể hiện lòng thành kính với tổ tiên và các vị thần linh.
- Nước sạch: Biểu tượng cho sự tinh khiết và thanh lọc.
- Rượu nếp: Món ăn truyền thống không thể thiếu trong ngày Tết Đoan Ngọ.
- Các loại trái cây tươi ngon:
- Mận
- Hồng xiêm
- Dưa hấu
- Vải thiều
- Chuối
Những loại trái cây này không chỉ mang giá trị dinh dưỡng cao mà còn biểu trưng cho sự sung túc, no đủ.
Văn khấn cúng Tết Đoan Ngọ chi tiết
Dưới đây là bài văn khấn truyền thống dành cho ngày Tết Đoan Ngọ:
Nam mô A Di Đà Phật!
Nam mô A Di Đà Phật!
Nam mô A Di Đà Phật! (3 lạy)
– Con lạy chín phương Trời, mười phương Chư Phật, Chư Phật mười phương.
– Con kính lạy Hoàng thiên Hậu Thổ chư vị Tôn thần.
– Con kính lạy ngài Bản cảnh Thành hoàng, ngài Bản xứ Thổ địa, ngài Bản gia Táo quân cùng chư vị Tôn thần.
– Con kính lạy Tổ tiên, Hiển khảo, Hiển tỷ, chư vị Hương linh (nếu bố, mẹ còn sống thì thay bằng Tổ khảo, Tổ Tỷ).
Tín chủ con (chúng con) là: ……………
Ngụ tại: ………………….
Hôm nay là ngày Đoan Ngọ, chúng con sửa sang hương đăng, sắm sanh lễ vật, hoa đăng, trà quả dâng lên trước án.
Chúng con kính mời ngài Bản cảnh Thành hoàng, Chư vị Đại Vương, ngài Bản xứ Thần linh Thổ địa, ngài Bản gia Táo quân, Ngũ phương, Long Mạch, Tài thần, cúi xin các Ngài giáng lâm trước án chứng giám lòng thành, thụ hưởng lễ vật.
Chúng con kính mời các cụ Tổ Khảo, Tổ Tỷ, chư vị Hương linh gia tiên nội ngoại họ ……………., cúi xin các vị thương xót con cháu chứng giám tâm thành thụ hưởng lễ vật.
Tín chủ con lại kính mời các vị Tiền chủ, Hậu chủ tại nhà này, đất này đồng lâm án tiền, đồng lai hâm hưởng, độ cho chúng con thân cung khang thái, bản mệnh bình an. Bốn mùa không hạn ách, tám tiết hưởng bình an thịnh vượng.
Chúng con lễ bạc tâm thành, trước án kính lễ, cúi xin được phù hộ độ trì.
Nam mô A Di Đà Phật!
Nam mô A Di Đà Phật!
Nam mô A Di Đà Phật! (3 lạy).
Tết Đoan Ngọ không chỉ là dịp để tưởng nhớ tổ tiên, cầu mong sức khỏe và bình an mà còn là cơ hội để mỗi người bày tỏ lòng biết ơn đối với thiên nhiên và cuộc sống. Hãy chuẩn bị thật chu đáo để ngày lễ này trở nên ý nghĩa hơn bao giờ hết.
© 2023 – 2025, Tin Tâm Linh. ( Theo : www.tintamlinh.com )