Hình ảnh minh họa hành trình tìm kiếm hài cốt liệt sĩ Dương Thị Xuân Quý, một câu chuyện đầy cảm xúc và ý nghĩa lịch sử
Nhà văn Nguyên Ngọc từng nói với tôi: “Lạ lắm ông ạ! Ông cố thu xếp trở lại Quảng Nam đi, về Bình Sa gặp ông Năm Chiến đi!” Đó là khởi đầu cho hành trình dài đằng đẵng của tôi – nhà thơ Bùi Minh Quốc – để tìm lại người vợ quá cố, nhà văn liệt sĩ Dương Thị Xuân Quý. Bà hy sinh vào đêm 8/3/1969 tại thôn Thi Thại, xã Xuyên Tân (nay là Duy Thành), huyện Duy Xuyên, tỉnh Quảng Nam trong một trận quân đội Nam Triều Tiên càn quét.
Kỳ I: 17 năm và những cuộc tìm kiếm vô vọng
Tháng 4/1983, sau bao nhiêu năm ngổn ngang vì công việc hậu chiến, tôi mới có thời gian để bắt đầu hành trình tìm kiếm hài cốt của Quý. Cùng đi với tôi có các đồng nghiệp từ Hội Văn Nghệ Quảng Nam – Đà Nẵng, nơi tôi vừa chuyển công tác đến làm Tổng biên tập tạp chí Đất Quảng.
Chúng tôi đến thôn Thi Thại, một ngôi làng nhỏ nằm trên bờ bắc sông Bà Rén. Sau khi vạch qua những bụi cỏ dại lút đầu người, chúng tôi đã xác định được vị trí cái giếng đất mà hai người bạn đồng hành của Quý – anh Hải và anh Mười – kể rằng bà đã bị địch bắn hạ khi nhảy xuống giếng. Tuy nhiên, dù đào sâu suốt một ngày trời, chúng tôi chỉ tìm thấy một chiếc mâm nhôm cũ, không phải hài cốt của Quý.
Tôi hốt một ít đất dưới đáy giếng, bỏ vào chiếc tiểu sành và gửi ở nghĩa trang liệt sĩ xã Hòa Phước để thắp hương vọng niệm. Nhưng lòng dạ vẫn hoang mang, không biết làm sao để tìm được Quý.
Một góc khu vực tìm kiếm hài cốt liệt sĩ Dương Thị Xuân Quý, nơi chứa đựng nhiều kỷ niệm đau thương của gia đình và đồng đội
Kỳ II: Cuộc Gặp Gỡ Định Mệnh Với Ông Đặng Xuân Ba
Năm 2006, sau hàng loạt thất bại trong việc tìm kiếm, tôi tình cờ được giới thiệu với ông Đặng Xuân Ba – một người có khả năng đặc biệt trong việc tìm kiếm hài cốt liệt sĩ. Ông Ba, nguyên là một cựu chiến binh, đã giúp nhiều gia đình tìm lại người thân thất lạc trong chiến tranh.
Ngày 1/8/2006, chúng tôi cùng lên đường về Quảng Nam. Tôi gặp lại anh Ba tại Tam Kỳ, rồi cả đoàn di chuyển đến thôn Thi Thại. Tại đây, ông Ba đứng trước bia tưởng niệm Quý, đọc kỹ văn bia, xem xét địa hình và hỏi lại tôi chi tiết về những giây phút cuối cùng của Quý. Sau đó, ông khoát tay chỉ về hướng tây bắc, tính từ vị trí bia tưởng niệm.
Ông Ba dẫn tôi đến một góc vườn bắp, nơi ông tin rằng hài cốt của Quý đang nằm. Chúng tôi tiến hành nghi lễ cúng khấn, sau đó bắt đầu đào. Chỉ sau chưa đầy 50 phút, chúng tôi phát hiện ra những mẩu xương nhỏ màu nâu hồng, một chiếc kẹp tóc khắc dòng chữ “TẶNG CHỊ X QUÝ EI” và vài khuy áo nhỏ màu xanh lá cây. Đó chính là bằng chứng khẳng định sự hiện diện của Quý.
Những hiện vật quý giá tìm thấy trong quá trình khai quật, mang dấu tích của nhà văn liệt sĩ Dương Thị Xuân Quý
Kết Thúc Hành Trình: Sự Đoàn Tụ Sau 37 Năm
Sau 37 năm dài đằng đẵng, tôi đã tìm thấy Quý. Đây không chỉ là niềm hạnh phúc cá nhân mà còn là món quà tinh thần lớn lao dành cho gia đình, đồng đội và tất cả những ai luôn nhớ đến bà. Hài cốt của Quý được cải táng ngay sau bia tưởng niệm tại thôn Thi Thại, nơi đã trở thành một địa chỉ tâm linh thiêng liêng.
Câu chuyện này không chỉ là hành trình tìm kiếm một người thân yêu mà còn là minh chứng cho sức mạnh của tình yêu, lòng kiên trì và niềm tin. Nó nhắc nhở chúng ta rằng, dù thời gian có trôi qua bao lâu, ký ức về những người đã hy sinh vì đất nước sẽ mãi mãi sống trong trái tim mỗi người dân Việt Nam.
Nguồn: Nhà thơ Bùi Minh Quốc
Lược thuật theo hồi ký của nhà thơ Bùi Minh Quốc về hành trình tìm kiếm hài cốt vợ mình – nhà văn liệt sĩ Dương Thị Xuân Quý.
© 2012 – 2025, Tin Tâm Linh. ( Theo : www.tintamlinh.com )