Cây dã hương tại xã Tiên Lục, huyện Lạng Giang, tỉnh Bắc Giang được xem là một trong những biểu tượng văn hóa và thiên nhiên độc đáo của Việt Nam. Không chỉ sở hữu vẻ đẹp kỳ vĩ, cây còn mang trong mình giá trị lịch sử và tâm linh đặc biệt, khiến nó trở thành di sản quốc gia và được mệnh danh là “cây dã hương cổ thụ độc nhất vô nhị của thế giới”.
Cây dã hương có dáng vẻ bề thế, uy nghi với chiều cao lên tới 36m và chu vi thân cây chỗ to nhất đạt 17,4m – tương đương tám người dang tay ôm mới hết. Tán cây rộng lớn che phủ gần 2 sào đất, tạo nên không gian mát mẻ và trong lành cho khu vực xung quanh.
Lớp vỏ cây dày trung bình khoảng 15cm, bảo vệ phần lõi bên trong khỏi tác động từ môi trường. Mặc dù trên ngọn cây có những cành đã khô, nhưng chúng vẫn đứng vững, minh chứng cho sức sống mãnh liệt của loài cây này qua hàng nghìn năm.
Theo các nghiên cứu khoa học, cây dã hương thuộc họ long não, hoa nhỏ màu vàng nhạt nở vào cuối mùa xuân. Nhựa cây chứa tinh dầu với mùi hương thơm đặc trưng, được sử dụng để chế tạo hương trầm – loại hương quý và rất thơm. Đặc biệt, cây còn chứa chất Safrol, một thành phần có giá trị trong ngành công nghiệp thực phẩm và mỹ phẩm.
Không chỉ đóng vai trò như một phần của cảnh quan thiên nhiên, cây dã hương còn gắn bó sâu sắc với đời sống văn hóa và tinh thần của người dân địa phương. Người dân xã Tiên Lục coi cây như một “linh vật” thiêng liêng, mang lại sức khỏe tốt và bảo vệ cộng đồng khỏi bệnh dịch truyền nhiễm. Mùi hương tỏa ra từ cây giúp thanh lọc không khí, tạo môi trường sống trong lành cho cư dân nơi đây.
Truyền thuyết kể rằng, vua Lê Cảnh Hưng (1740-1786) khi đi qua thôn đã sắc phong cho cây dã hương là “Quốc chúa đô mộc Dã Đại vương”, khẳng định vị trí độc tôn của cây trong lòng người dân. Nhiều câu chuyện ly kỳ về cây cũng được lưu truyền qua nhiều thế hệ. Chẳng hạn, một vị quan từng chặt đoạn rễ cây đem về kinh thành Huế, hay việc toàn quyền Đông Dương cắt một cành làm quà lưu niệm cho trời Tây. Những sự kiện này càng làm tăng thêm giá trị lịch sử và văn hóa của cây dã hương.
Đặc biệt, người dân nơi đây tin rằng mỗi lần một cành cây già khô rơi xuống đều báo hiệu một sự chuyển biến lớn của đất nước. Các mốc lịch sử quan trọng như Cách mạng Tháng Tám, chiến thắng Điện Biên Phủ, giải phóng miền Nam thống nhất đất nước hay việc Việt Nam gia nhập Tổ chức Thương mại Thế giới đều gắn liền với hiện tượng tự nhiên này. Điều đó thể hiện mối liên hệ sâu sắc giữa cây dã hương và dòng chảy lịch sử của dân tộc.
Hiện nay, cây dã hương đã trở thành điểm đến thu hút đông đảo du khách trong và ngoài nước. Họ không chỉ đến để chiêm ngưỡng vẻ đẹp kỳ vĩ của cây mà còn để cảm nhận hương thơm tinh khiết và lắng nghe những câu chuyện huyền thoại. Cây dã hương không chỉ là một biểu tượng của sức sống bền bỉ mà còn là niềm tự hào của người dân Bắc Giang nói riêng và cả nước nói chung.
Với giá trị độc đáo và ý nghĩa nhân văn sâu sắc, cây dã hương ngàn năm tuổi sẽ mãi là một phần không thể thiếu trong bức tranh văn hóa và thiên nhiên của Việt Nam.
© 2012 – 2025, Tin Tâm Linh. ( Theo : www.tintamlinh.com )