Gas (LPG) là nguồn nhiên liệu phổ biến trong đời sống hiện đại, mang lại nhiều tiện ích cho việc nấu nướng và sinh hoạt. Tuy nhiên, việc sử dụng gas tiềm ẩn nhiều nguy cơ cháy nổ nếu không được thực hiện đúng cách. Bài viết này cung cấp hướng dẫn chi tiết về cách sử dụng gas an toàn, hiệu quả và các biện pháp xử lý khi gặp sự cố rò rỉ gas.
Khí Đốt Hóa Lỏng (LPG) Là Gì?
LPG (Liquefied Petroleum Gas) là hỗn hợp hydrocarbon nhẹ, chủ yếu gồm propane (C3H8) và butane (C4H10), tồn tại ở thể khí và được hóa lỏng để dễ dàng vận chuyển và sử dụng. LPG là nhiên liệu sạch, năng lượng cao, an toàn nếu sử dụng đúng cách. Hàm lượng propane càng cao, áp suất và nhiệt trị càng lớn, giúp sử dụng gas triệt để hơn, đặc biệt ở nhiệt độ thấp.
Kiến Thức Chung Về Gas
- Tính nguy hiểm và độc hại: Gas lỏng không màu, không mùi, không vị và không độc. Tuy nhiên, chất tạo mùi được thêm vào có thể gây hại nếu hít phải với nồng độ cao.
- Bay hơi và áp suất hơi: Trong bình gas, LPG tồn tại ở dạng lỏng dưới áp suất. Khi sử dụng, gas lỏng bay hơi thành khí, tạo áp suất để đẩy gas ra ngoài.
- Tính chất cơ bản: Gas cháy sạch, tạo nhiệt độ cao (1900-1950°C), ít muội than, không tạo cặn bẩn hoặc khí CO độc hại. 1kg gas tương đương 3-4kg than, 2 lít dầu lửa, 1.5 lít xăng hoặc 7.9kg củi gỗ về năng lượng.
- Tỷ trọng: Gas lỏng (propane: 0.507 kg/l, butane: 0.582 kg/l ở 15°C). Hơi gas (propane: 1.89 kg/m³, butane: 2.53 kg/m³ ở 15°C).
Hướng Dẫn Sử Dụng Gas An Toàn
Lắp Đặt Van Điều Áp
- Kiểm tra ống dẫn, kẹp, mối nối. Đóng van điều áp (“OFF”).
- Nâng vành nhựa đen, lắp vào đầu bình gas.
- Ấn mạnh vành nhựa đến khi nghe tiếng “click”.
- Nâng điều áp kiểm tra, nếu bật lên thì lắp lại.
- Mở van (“ON”) khi sử dụng, bật bếp.
- Tắt bếp trước, sau đó tắt van điều áp khi không sử dụng.
Sử Dụng Gas An Toàn
- Kiểm tra hạn kiểm định trên bình gas. Sử dụng van, ống, kẹp gas chính hãng.
- Đặt bình gas thẳng đứng, cách nguồn lửa tối thiểu 1-1.5m.
- Đảm bảo bếp thông thoáng. Không rời bếp khi đang nấu.
- Kiểm tra ống dẫn, kẹp, mối nối thường xuyên, thay ống sau 3 năm.
- Khi nghi ngờ rò rỉ, dùng nước xà phòng kiểm tra (tuyệt đối không dùng lửa).
Xử Lý Khi Rò Rỉ Gas
- Không tạo tia lửa.
- Đóng van điều áp (“OFF”).
- Thông gió, gỡ điều áp, đưa bình đến nơi thoáng mát, xa nguồn lửa, chỗ đông người.
- Báo đại lý gas.
Lưu Ý Quan Trọng Khi Sử Dụng Gas
- Đặt bình gas thẳng đứng, nơi thông thoáng, cách nguồn lửa 1.5m.
- Sử dụng thiết bị gas đạt chuẩn, bắt chặt các khớp nối.
- Kiểm tra rò rỉ gas khi thay bình mới.
- Trông coi bếp khi đun nấu, không để vật dễ cháy gần bếp.
- Tắt van bình gas trước khi tắt bếp.
- Trang bị phương tiện chữa cháy.
- Tắt điều áp và khóa van khi không sử dụng.
- Không tự ý sửa chữa van bình gas.
- Khi rò rỉ gas: đóng van, tắt lửa, mở cửa, dùng xà phòng tìm vị trí rò rỉ, bịt chặt chỗ rò rỉ (dùng xà phòng bánh), báo đại lý gas.
Phòng Ngừa Hỏa Hoạn Do Gas
- Kiểm tra kỹ chất lượng bình gas và phụ kiện khi mua.
- Đặt bếp và bình gas nơi cố định, thông thoáng, dễ xử lý khi cháy.
- Để bình gas xa chất ăn mòn, nguồn nhiệt (nhiệt độ dưới 50°C).
- Kiểm tra, vệ sinh hoặc thay ống dẫn gas 1-2 năm/lần.
- Luôn ngắt gas khi không sử dụng.
- Kiểm tra van gas trước khi bật bếp.
- Khi ngửi thấy mùi gas, kiểm tra rò rỉ bằng nước xà phòng.
- Nếu rò rỉ: tắt bếp, bịt chỗ rò rỉ, di chuyển bình gas ra nơi thoáng mát, mở cửa, dùng quạt tay (không dùng thiết bị điện), báo đại lý gas.
Kết Luận
Sử dụng gas an toàn là trách nhiệm của mỗi người. Bằng cách tuân thủ các hướng dẫn và lưu ý trên, chúng ta có thể tận dụng những tiện ích của gas mà vẫn đảm bảo an toàn cho bản thân, gia đình và cộng đồng.
© 2012, Tin Tâm Linh. ( Theo : www.tintamlinh.com )