Con người sau khi chết, thần thức rời khỏi thể xác nhưng chưa đi đầu thai, trạng thái này được gọi là thân trung ấm. Đây là giai đoạn trung gian giữa cái chết và sự tái sinh trong một kiếp sống mới. Những người có niềm tin sâu sắc vào Phật pháp, nguyện thiết tha và tinh tấn niệm Phật khi lâm chung sẽ được vãng sanh về Tây Phương Cực Lạc. Hoặc những ai có căn lành sâu dày thì trực tiếp sanh về cõi trời. Ngược lại, kẻ tạo ác nghiệp nặng nề sẽ đọa ngay vào Địa Ngục Vô Gián. Ba hạng người này không trải qua giai đoạn thân trung ấm.
alt
Minh họa cảnh giới luân hồi và hành trình của thần thức sau khi chết
Hạng người phổ thông bình thường, không phải cực thiện cũng không phải cực ác, đều phải trải qua giai đoạn thân trung ấm. Thời gian tồn tại của thân trung ấm không cố định. Có người chỉ trong khoảng thời gian ngắn như khảy móng tay đã tái sinh vào một trong sáu đường luân hồi. Tuy nhiên, cũng có trường hợp kéo dài đến bốn mươi chín ngày hoặc hơn thế nữa. Vậy đâu là nguyên nhân khiến con người sau khi chết không lập tức đầu thai mà phải trải qua giai đoạn thân trung ấm?
Nguyên nhân chính nằm ở việc mỗi người trong nhiều đời nhiều kiếp quá khứ đã tạo ra các nghiệp thiện ác lẫn lộn. Trong dòng chảy của vọng tâm vô minh, từng niệm thiện và niệm ác liên tục sinh diệt khiến cho nghiệp thiện ác không ngừng xen kẽ, khó phân định rõ ràng. Nếu tâm thuần thiện, người đó sẽ dựa theo nghiệp lành để tái sinh vào các cảnh giới cao quý như Thiên, Nhân, hoặc A Tu La. Ngược lại, nếu tâm thuần ác, người đó sẽ bị dẫn dắt vào ba đường ác: Địa Ngục, Ngạ Quỷ, Súc Sinh. Tuy nhiên, do sự pha trộn giữa các phẩm chất thiện ác khác nhau (thượng phẩm, trung phẩm, hạ phẩm), cảnh giới tái sinh cũng không đồng nhất.
Trong thời gian bốn mươi chín ngày sau khi mất, thân nhân nên ăn chay niệm Phật và tạo công đức để giúp hương linh tiêu trừ tội ác, tăng trưởng phước lành. Công đức này có thể hỗ trợ người chết vãng sanh Tây Phương Cực Lạc hoặc tái sinh vào cảnh giới tốt đẹp hơn như Thiên Đạo hoặc Nhân Đạo. Ngược lại, nếu người thân trong thời gian này gây tạo ác nghiệp như sát sinh, trộm cắp, tà dâm, uống rượu ăn thịt thì túc nghiệp (nghiệp đời trước) của người chết, dù là nghiệp lành hay nghiệp ác, đều có thể bị ảnh hưởng xấu. Nghiệp ác càng tăng trưởng sẽ đẩy người chết vào cảnh giới thấp kém hơn, thậm chí rơi vào Địa Ngục, chịu đựng vô lượng khổ đau.
alt
Cảnh giới luân hồi và tác động của nghiệp lực đối với hành trình tái sinh
Nếu gia đình gặp khó khăn về kinh tế, liệu có thể duy trì việc ăn chay niệm Phật trong suốt bốn mươi chín ngày? Thực tế, trong tất cả các hình thức công đức để hồi hướng cho người chết, niệm Phật là phương pháp mang lại lợi ích lớn nhất. Gia đình không cần thỉnh chư Tăng Ni đến làm lễ cầu siêu mà chỉ cần phát tâm ăn chay niệm Phật là đủ. Mỗi ngày nên quy định ba thời niệm Phật: sáng sớm, buổi trưa và buổi chiều. Sau mỗi lần niệm Phật, nên hồi hướng công đức trước bàn thờ người quá cố. Trong lúc làm việc hằng ngày, gia đình cũng nên niệm Phật trong tâm để tăng thêm phước đức.
Phương pháp niệm Phật này vừa đơn giản, vừa không ảnh hưởng đến cuộc sống kinh tế gia đình. Đồng thời, nó còn mang lại lợi ích to lớn cho cả người sống lẫn người đã khuất. Người thân trong gia đình sẽ được bình an thanh tịnh, tích lũy phước đức; còn người chết nhờ công đức niệm Phật sẽ được siêu thoát hoặc tái sinh vào cảnh giới tốt đẹp hơn. Đây là cách làm thù thắng, mang lại lợi ích không thể nghĩ bàn cho cả hai bên.
Bài viết trên dựa trên trích dẫn từ tác phẩm “Lâm chung những điều cần biết”, do pháp sư Thế Liễu biên soạn và dịch giả Thích Nguyên Liên chuyển ngữ.
© 2012 – 2025, Tin Tâm Linh. ( Theo : www.tintamlinh.com )