Phong thủy từ lâu đã được xem như một phần không thể thiếu trong đời sống văn hóa của người Việt Nam. Trong đó, âm trạch và dương trạch là hai khía cạnh quan trọng tạo nên sự cân bằng giữa thế giới hữu hình và vô hình. Dương trạch thường gắn liền với các yếu tố khoa học, như quy hoạch hạ tầng, sông nước, đường xá, cầu cống, cây xanh, nắng gió… Tất cả đều nhằm mục đích tạo ra một hệ sinh thái đầy sinh khí và đáng sống. Thiết kế nhà cửa hợp hướng, hợp luân chuyển của các dòng khí cũng là một phần không thể bỏ qua trong phong thủy dương trạch.
Ngược lại, âm trạch mang đậm tính tâm linh huyền bí, điều mà phương Tây khó có thể lý giải. Người phương Tây tin rằng cái chết là điểm kết thúc, nhưng ở phương Đông, đặc biệt là tại Trung Quốc và Việt Nam, người ta cho rằng người đã khuất vẫn có thể ảnh hưởng đến cuộc sống của con cháu. Đây chính là lý do âm trạch trở thành một chủ đề gây nhiều tranh cãi và tò mò.
Mô tả mộ phần phong thủy truyền thống
Âm trạch tồn tại dựa trên những nguyên lý khó kiểm chứng, chẳng hạn như việc hài cốt người quá cố khi được an táng tại nơi có “long mạch” hay “huyệt tụ khí” sẽ giúp con cháu phát đạt. Một số quan niệm còn nhấn mạnh vào việc trồng Sinh Cơ – một nghi thức đặc biệt nhằm gia tăng phúc lộc cho dòng họ. Tuy nhiên, câu hỏi đặt ra là liệu người đã khuất thực sự có khả năng can thiệp vào cuộc sống của người đang sống? Điều này nghe có vẻ phi lý nếu nhìn từ góc độ khoa học hiện đại.
Có rất nhiều giai thoại xoay quanh âm trạch, trong đó nổi bật là câu chuyện về các thầy phong thủy chuyên nghiệp. Họ có thể giúp hàng trăm dòng họ phát triển nhờ việc chọn đất đặt mộ, nhưng lại thất bại trong việc cải vận cho chính gia đình mình. Hay như trường hợp Nguyễn Ánh, dù mộ phần của cha ông bị phá hủy hoàn toàn dưới thời Nguyễn Huệ, ông vẫn vươn lên để trở thành vị vua sáng lập triều Nguyễn, thống nhất đất nước. Điều này khiến người ta phải tự hỏi: Liệu âm trạch thực sự quyết định vận mệnh hay chỉ là một phần nhỏ trong bức tranh lớn?
Singapore là một ví dụ điển hình khác. Đất nước này không có không gian dành cho việc chôn cất truyền thống mà buộc phải hỏa táng tất cả người quá cố. Thế nhưng, Singapore vẫn phát triển vượt bậc, nằm trong nhóm quốc gia có thu nhập bình quân đầu người cao nhất thế giới. Vậy thì, âm trạch có thực sự cần thiết để đảm bảo sự thịnh vượng?
Quy luật nhân sinh vốn dĩ đơn giản: Khi một người qua đời, họ nên được an nghỉ và siêu thoát. Việc ép xác người đã khuất vào những vùng đất xa xôi, hẻo lánh vì niềm tin vào long mạch hay khí kết đôi khi phản ánh sự ích kỷ của người sống. Con cháu muốn lợi dụng tổ tiên để cầu danh vọng, tiền tài, nhưng liệu đó có phải là cách bày tỏ lòng hiếu thảo đúng đắn? Thực tế, nhiều dòng họ sẵn sàng chi tiêu hàng trăm triệu đồng để thuê thầy phong thủy tìm kiếm “đất lành chim đậu”, nhưng hiệu quả mang lại chưa bao giờ được kiểm chứng rõ ràng.
Thay vì chạy theo những huyền thoại khó hiểu, chúng ta nên tập trung vào việc xây dựng một cuộc sống tốt đẹp hơn. Một ngôi mộ bình dị tại nghĩa trang gần nhà vừa thuận tiện cho việc thăm viếng, vừa thể hiện lòng kính trọng chân thành đối với người đã khuất. Quan trọng hơn, phúc đức của con cháu phụ thuộc vào cách sống của chính họ. Nếu sống có đạo đức, biết yêu thương và sẻ chia, chắc chắn phúc khí sẽ tự nhiên đến, không cần phải trông chờ vào âm trạch.
Hình ảnh minh họa phong cảnh nghĩa trang hiện đại
Tóm lại, âm trạch phong thủy là một phần văn hóa độc đáo, nhưng không nên biến nó thành công cụ để thỏa mãn lòng tham vật chất. Hãy để người đã khuất được yên nghỉ, và mỗi người hãy nỗ lực sống sao cho xứng đáng với tổ tiên. Đó mới chính là cách duy nhất để tạo dựng phúc đức lâu bền cho bản thân và thế hệ mai sau.
© 2018 – 2025, Tin Tâm Linh. ( Theo : www.tintamlinh.com )