Tết Độc lập là một phong tục độc đáo của người Nguồn, cư trú chủ yếu tại các xã Tân Hóa, Minh Hóa, Trung Hóa và Thượng Hóa thuộc huyện Minh Hóa. Đây không chỉ là dịp để tưởng nhớ ngày đất nước giành lại độc lập, mà còn là cơ hội để các thế hệ trong gia đình sum họp, cùng nhau ôn lại giá trị thiêng liêng của nền tự do.
Bàn thờ tổ tiên trong ngày Tết Độc lập
Bàn thờ tổ tiên được bày trí trang nghiêm trong ngày Tết Độc lập tại Minh Hóa
Ông Cao Ngọc Tạo, 74 tuổi, cư dân thôn Kim Bảng, xã Minh Hóa, là một trong những người gìn giữ nét văn hóa này qua nhiều thế hệ. Vào ngày Quốc khánh 2/9, ông thường thắp hương lên bàn thờ, khấn bằng tiếng Nguồn pha lẫn tiếng Việt để mời tổ tiên về dự lễ. Các con cháu đứng quanh lắng nghe chăm chú, như một cách để tiếp nối truyền thống gia đình. Theo lời kể của ông, từ sau năm 1945, các bậc cao niên trong vùng đã quyết định biến ngày Quốc khánh thành một cái Tết đặc biệt, nhằm nhắc nhở con cháu về ý nghĩa lịch sử của sự tự do.
Người dân nơi đây đón Tết Độc lập với sự chuẩn bị kỹ lưỡng, tương tự như Tết Nguyên đán. Từ cuối tháng 8, nhiều gia đình đã bắt đầu công việc chuẩn bị, bao gồm gói bánh chưng – món ăn biểu tượng cho hạnh phúc và độc lập. Gia đình ông Tạo thường nấu bánh chưng suốt đêm, để khi rạng sáng ngày 2/9, bánh đã chín và được đặt trang trọng trên bàn thờ.
Bánh chưng trong ngày Tết Độc lập
Bánh chưng – món ăn biểu tượng của hạnh phúc và độc lập trong ngày Tết Độc lập
Đối với người Nguồn, Tết Độc lập không chỉ là dịp để tưởng niệm mà còn là thời điểm đoàn tụ gia đình. Con cháu dù ở xa cũng cố gắng trở về nhà, mang theo niềm vui và sự biết ơn. Mâm cúng có thể đơn sơ với vài chiếc bánh chưng, vài con cá suối và chén canh chua, nhưng điều quý giá nhất chính là tình cảm gia đình và cộng đồng. Hàng xóm láng giềng cũng đến thăm hỏi, chúc Tết và nâng ly rượu mừng sức khỏe lẫn nhau.
Năm 1969, khi tin Bác Hồ qua đời lan tỏa khắp nơi, người dân Minh Hóa đã lập bàn thờ và tổ chức tang lễ kéo dài 10 ngày 10 đêm để tưởng nhớ vị lãnh tụ kính yêu. Sự kiện này càng làm sâu đậm thêm ý nghĩa của ngày Tết Độc lập đối với cộng đồng người Nguồn.
Người dân Minh Hóa trong trang phục truyền thống
Người dân Minh Hóa trong trang phục truyền thống tham gia nghi lễ Tết Độc lập
Theo chia sẻ của ông Tạo, mỗi gia đình thường dành từ 3-4 ngày để ăn Tết Độc lập, thậm chí có khi kéo dài cả tuần nếu gia đình đông anh em. Dù thời gian tổ chức có khác nhau, nhưng tất cả đều hướng đến mục đích chung: tôn vinh giá trị độc lập và duy trì bản sắc văn hóa truyền thống.
Tết Độc lập không chỉ là một phần trong đời sống tinh thần của người Nguồn mà còn là minh chứng rõ ràng cho sự kết nối giữa quá khứ và hiện tại. Qua từng thế hệ, phong tục này vẫn được bảo tồn và phát triển, góp phần làm phong phú thêm kho tàng văn hóa Việt Nam.
Cảnh sum họp gia đình trong ngày Tết Độc lập
Cảnh sum họp gia đình trong ngày Tết Độc lập tại Minh Hóa
Với người Nguồn, Tết Độc lập không chỉ là ngày lễ, mà còn là bài học lịch sử sống động, giúp các thế hệ trẻ hiểu rõ hơn về hành trình giành độc lập của dân tộc. Đây cũng là dịp để họ khẳng định niềm tự hào về bản sắc văn hóa riêng biệt của mình.
© 2023 – 2025, Tin Tâm Linh. ( Theo : www.tintamlinh.com )