Cha mẹ ban cho ta hình hài thể xác – Địa Đạo. Tự ta có cho mình phần nhân tâm – Nhân Đạo. Thượng Đế ban cho ta Thần Linh Quang – Thiên Đạo. Mỗi yếu tố này đều mang một ý nghĩa sâu sắc và đóng vai trò quan trọng trong hành trình sống cũng như tu dưỡng của mỗi người.
Thể xác là hình hài, sức khỏe với đầy đủ sáu giác quan mắt, tai, mũi, miệng, lưỡi và ý thức. Lục căn sinh ra ngũ uẩn gồm sắc, thọ, tưởng, hành, thức. Đây chính là nền tảng vật chất giúp con người tồn tại và tương tác với thế giới bên ngoài. Không chỉ dừng lại ở đó, nhân tâm bao gồm cả thất tình (vui, buồn, giận, sợ, yêu, ghét, muốn) và lục dục (ham muốn về vật chất, danh vọng, quyền lực…). Thần Linh Quang, hay còn gọi là Chân Như, Phật tánh, đại diện cho bản chất thường hằng và bất biến của mỗi cá nhân.
Hình ảnh minh họa tam tài Thiên – Địa – Nhân trong triết lý phương Đông
Tu hành không đơn thuần chỉ là một khái niệm tôn giáo mà còn là quá trình rèn luyện toàn diện cả về thể xác lẫn tinh thần. Đó là việc giữ gìn sức khỏe, phát triển trí tuệ, nuôi dưỡng lòng nhân ái và tìm kiếm sự giác ngộ từ nội tâm.
Địa Đạo nhấn mạnh vào việc chăm sóc và bảo vệ cơ thể do cha mẹ ban tặng. Khi đạt được Địa Đạo, con người sẽ sở hữu tuổi thọ vượt trội hơn so với người bình thường. Nhân Đạo tập trung vào việc mài dũa nhân tâm, học cách sống bao dung, vị tha và rộng lượng. Những ai thực hành Nhân Đạo sẽ tích lũy được nhiều phúc đức, tạo nên cuộc sống hạnh phúc và an lành.
Thiên Đạo đại diện cho cấp độ cao nhất trong hành trình tu dưỡng. Đây là giai đoạn mà con người tìm về với bản thể chân thật của vũ trụ, khám phá Chân Như – điều vốn thường hằng và bất biến nơi mỗi người. Đắc đạo trong Thiên Đạo đồng nghĩa với việc trở thành thánh nhân hoặc bậc Đại Đức theo quan niệm của Đạo gia và Phật gia.
Trong mối quan hệ giữa ba yếu tố trên, Địa Đạo và Nhân Đạo thuộc phạm trù “Mệnh”, tức những gì đã định sẵn. Ngược lại, Thiên Đạo gắn liền với “Tính” – thứ vượt ra khỏi giới hạn thời gian và không gian, nằm ngoài vòng xoay số mệnh và luân hồi sinh tử. Việc tu luyện để đạt được cả Địa Đạo lẫn Nhân Đạo giúp cải thiện vận mệnh; nhưng khi đạt tới Thiên Đạo, con người hoàn toàn thoát khỏi mọi ràng buộc của số phận.
Nho gia chú trọng vào Nhân Đạo thông qua các giá trị như tu thân, tề gia, trị quốc, bình thiên hạ. Đạo gia hướng đến Địa Đạo bằng các phương pháp trường sinh, luyện đan và khí công nhằm kéo dài tuổi thọ. Còn Phật gia thì lấy Thiên Đạo làm cốt lõi, đặt mục tiêu kiến tánh giác ngộ để thoát khỏi vòng luân hồi khổ đau.
Tam Tài – Thiên, Địa, Nhân – tuy khác biệt nhưng luôn thống nhất và bổ trợ lẫn nhau. Chúng giống như ba phần không thể tách rời trong mỗi con người. Hiểu rõ về tam tài chính là bước đầu tiên để nhận thức được trạng thái Thiên Nhân hợp nhất, vạn vật đồng nhất thể. Đây cũng là chìa khóa mở ra cánh cửa dẫn đến sự cân bằng, hòa hợp và hạnh phúc đích thực trong cuộc sống.
Như vậy, việc hiểu và áp dụng triết lý về Tam Đạo vào đời sống không chỉ giúp chúng ta sống khỏe mạnh, có ích mà còn góp phần xây dựng một xã hội tốt đẹp hơn. Hãy bắt đầu từ những điều nhỏ nhất, từ việc chăm sóc bản thân, đối xử tử tế với mọi người xung quanh, và không ngừng tìm kiếm ánh sáng từ nội tâm. Bởi lẽ, con đường tu dưỡng không bao giờ kết thúc, nó là hành trình suốt đời của mỗi con người.
© 2018 – 2025, Tin Tâm Linh. ( Theo : www.tintamlinh.com )