Ẩn sau những hội quán cổ kính và dãy phố xưa cũ của khu vực Chợ Lớn, Thành phố Hồ Chí Minh, võ thuật Trung Hoa vẫn sáng đèn mỗi đêm để đón chào những người con xa xứ. Đây không chỉ là nơi rèn luyện sức khỏe mà còn là biểu tượng cho sự giao thoa văn hóa giữa hai dân tộc Việt – Hoa qua hàng trăm năm lịch sử.
Hình ảnh võ sư đang luyện quyền tại một võ đường ở Chợ Lớn
Võ thuật Trung Hoa du nhập vào Việt Nam từ rất sớm, gần như đã trở thành một phần không thể thiếu trong đời sống văn hóa của cộng đồng người Hoa tại miền Nam. Ban đầu, võ thuật được truyền dạy kín đáo trong các gia đình người Minh Hương nhằm giữ gìn bản sắc dân tộc. Tuy nhiên, theo thời gian, nó dần thoát khỏi khuôn khổ hẹp để hòa nhập sâu rộng vào đời sống cộng đồng người Việt.
Sự Phát Triển Đa Dạng Của Các Môn Phái
Từ thế kỷ 18, khi những đoàn người Minh Hương di cư sang Việt Nam, họ mang theo các môn phái võ thuật nổi tiếng như Châu Gia Quyền, Hồng Gia Quyền hay Thái Lý Phật. Những môn phái này ban đầu chỉ phục vụ mục đích rèn luyện thân thể và huấn luyện quân binh, nhưng dần dà đã phát triển mạnh mẽ nhờ sự hình thành của các hội quán như Quảng Đông, Triều Châu, Phúc Kiến, Hẹ và Hải Nam.
Các hội quán không chỉ là nơi trao đổi văn hóa, giáo dục chữ Hán mà còn là điểm tụ họp lý tưởng để thanh niên người Hoa và cả người Việt cùng nhau tập luyện võ thuật. Điều này đã tạo nên một nền võ học đa dạng với sự góp mặt của nhiều môn phái lớn như Thiếu Lâm Bắc Phái, Thái Cực Quyền, Thái Cực Đường Lang và Hồng Gia Quyền.
Một buổi biểu diễn võ thuật cổ truyền tại Chợ Lớn
Hiện nay, có khoảng 5.000 võ sinh đang tập luyện tại hơn 10 võ đường thuộc quận 5 và 6, nơi được xem là “thủ phủ” của võ thuật Trung Hoa tại Việt Nam. Các võ đường lớn như Nhân Nghĩa Đường, Thắng Nghĩa Đường không chỉ thu hút võ sinh người Hoa mà còn cả người Việt. Đặc biệt, đội lân sư rồng của Nhân Nghĩa Đường đã đạt nhiều giải thưởng quốc tế và trở thành niềm tự hào của cộng đồng võ thuật cổ truyền.
Hòa Nhập Và Bảo Tồn Văn Hóa
Dù mang danh là “võ Tàu,” các môn phái võ thuật Trung Hoa tại Việt Nam đều gia nhập và nằm dưới sự quản lý của Liên đoàn Võ thuật Cổ truyền Việt Nam. Điều này minh chứng cho sự hòa nhập sâu sắc giữa hai nền văn hóa. Bên cạnh việc rèn luyện võ nghệ, các võ đường còn tổ chức nhiều hoạt động biểu diễn lân sư rồng và chữa trị trật đả, góp phần quảng bá giá trị văn hóa truyền thống đến cộng đồng.
Một trong những nhân vật tiêu biểu của làng võ thuật tại Chợ Lớn chính là võ sư Trần Cẩu – người được mệnh danh là “Hầu nhân” nhờ tài năng xuất chúng trong môn võ khỉ. Dù bị câm điếc từ nhỏ, ông vẫn kiên trì theo đuổi nghiệp võ và trở thành biểu tượng cho tinh thần vượt khó.
Võ sư Trần Cẩu biểu diễn môn võ khỉ tại một sự kiện
Ông không chỉ truyền dạy võ thuật cho hàng trăm học trò trong nước mà còn thu hút nhiều võ sư quốc tế đến từ Mỹ, Pháp, Úc… Học phí của ông luôn linh hoạt, thậm chí miễn phí cho những ai thực sự đam mê và tôn trọng võ đạo.
Lan Tỏa Giá Trị Võ Học Ra Thế Giới
Không chỉ dừng lại ở Việt Nam, võ thuật Trung Hoa tại Chợ Lớn còn vươn ra thế giới nhờ những nỗ lực của các võ sư như Thomas Tăng. Ông là một trong những học trò xuất sắc của võ sư Lưu Kiếm Xương, trưởng môn phái Thiếu Lâm Châu Gia. Sau khi định cư tại Mỹ, Thomas Tăng đã mở võ đường Châu Gia Quyền tại San Jose, thu hút gần 200 võ sinh.
Võ đường của ông không chỉ giúp thanh thiếu niên người Việt – Hoa tại hải ngoại giữ gìn bản sắc dân tộc mà còn tạo cơ hội cho người nước ngoài hiểu thêm về văn hóa phương Đông. Nhiều võ sinh quốc tế đã tìm về Việt Nam để thọ giáo trực tiếp với các võ sư tại Chợ Lớn, trong đó có Jean Jacques Venot – một võ sư người Pháp đã học võ và lấy vợ Việt Nam.
Kết Nối Quá Khứ Với Hiện Tại
Hàng đêm, ánh đèn vẫn sáng rực trong các võ đường cổ kính tại Chợ Lớn. Tiếng hô vang, tiếng kiếm chạm nhau hòa quyện với nhịp sống hiện đại, tạo nên một bức tranh độc đáo về sự kết nối giữa quá khứ và hiện tại.
Võ thuật không chỉ là một môn nghệ thuật chiến đấu mà còn là cầu nối văn hóa, là cách để những người con xa xứ giữ gìn cội nguồn và lan tỏa giá trị truyền thống đến mọi nơi trên thế giới. Chính tinh thần ấy đã làm nên sức sống mãnh liệt của võ thuật Trung Hoa tại Sài Gòn – nơi giao thoa hoàn hảo giữa hai nền văn hóa Việt – Hoa.
© 2012 – 2025, Tin Tâm Linh. ( Theo : www.tintamlinh.com )